Herbirimizin yaklaşık en az 2-3 senede bir (veya sürekli) yaşadığı gelecek ve kariyer endişesine, kariyer başarısı arayışına, geçmeden önce daha yukarıdan bir perspektiften bakalım.

Bütünü anlamak için biraz yükselmek ve sistemsel bir bakış açısı geliştirmek şart.

İçinde olduğumuzda net anlayamadığımız trend ve değişkenler, yukarıdan bakınca kendilerini belli ederler.

Bu yukarında bakışını bize gösterdiği resim, daha önce İş ve Eş Seçmenin Benzerlikleri yazısında değindiğimiz gibi, bugün çalışan bir yetişkinin kariyeri boyunca ortalamada 15 iş farklı işyerinde çalışacağı.

Bu 15 önemli kariyer tercihi demek! Kariyer başarısı için durup düşünmek lazım.

Keşke böyle olmasaydı demek, anlamsız. Artık kişinin kendi kariyerini yönetme sorumluluğu tamamen onda. Şirketler bu sorumluluğu almıyorlar. Gelecekte de almayacaklar. Sizi o günkü becerileriniz faydalı olacağı için işe almak konusunda istekliler ancak bu kariyerinizin geleceğine ilişkin bir garanti değil. İş modelleri değiştikçe, şirketler daha hızlı yön değiştirebilir hale geldikçe, kurumsal dille daha ‘atik’ (ya da agile) oldukça o şirketlerin çalışanları da daha kolay işten çıkarılabilir ve işe alınabilir hale geliyor.

Çok iyi biliyoruz ki, idealde, bir şirketin iyi bir ciroya sahip olması için (a) iyi ve arzulanan bir ürüne sahip olması ve (b) bu ürünü doğru şekilde tanıtacak, ürünün kuvvetli yönlerini gösterecek, neye çözüm olduğunu anlatacak, doğru müşterilerle buluşturacak bir efor sarfetmesi gerekli.

“İnsan bir üründür” veya “kişi kendini pazarlamalıdır”, (“Self-Marketing” yapmalıdır) sözlerini eksik ve itici buluyorum. Durum felsefi olarak baktığımızda bu değil.

Ancak! Toplumsal ve ticari normlar çerçevesinde başarılı olmak istiyorsanız o pazarın dilini konuşmalısınız. Ve bugünkü pazarın dili bu. Daha de net konuşmak gerekirse, her işletmenin başarısı doğru kararlar almasına bağlıdır.

En basitinden şöyle düşünün, sizi işe alma kararı verecek herhangi bir kişi/yönetim/şirket bir yatırım yapıyor ve risk alıyor. Bir şirket yeni bir yazılım satın alması yapacağında, ofisine yeni mobilyalar alacağında, yeni bir bayi açacağında, bir ARGE faliyeti ile ilgileneceğinde, veya satmak üzere ürün portföyüne yeni bir şey ekleyeceğinde de yatırım yapıyor ve risk alıyor. İnsan işgücünün faydalı olma ihtimali de çok yüksek, kuruma zarar vermek ihtimali de. Bu yüzden yatırım kararının en dikkatle verildiği, risklerin en dikkatle alındığı alan “insan alımı” ya da “işe alım”. Bugünkü yapı içerisinde bu şekilde olmak zorunda.

Kravat takmak artık kendinizi doğru temsil etmek ve iş görüşmesini iyi geçirmek için yeterli değil!

Duruma karşı tarafın gözlüğü ile baktığımızda çok daha net bir resim görüyoruz. O da şu: Aday koltuğunda oturan ve kendi kariyer seçimlerini yapma yükünü taşıyan kişi, kendi artı ve eksilerini ne kadar doğru bilir ve duruma/kişiye/kuruma/işe uygun temsil ederse, karşı tarafın kendisiyle ilgili olumlu bir karar verme şansını o kadar arttırır. Karşı taraf size bir yatırım ve bir risk kararı olarak bakacak.

Kariyer Başarısı İşinin İki Boyutu Var

İLK boyutu çalışmak!

Çalışmak, emek sarfetmek, her sabah kalkıp işe gitmek.

Kafa patlatmak, uğraşmak. Zor toplantılara girmek. Zor sunumlar yapmak. Zeka ve kas gücü göstermek, yaratıcılık kullanmak. Bildiğiniz teknik uzmanlık ile sorunları çözmek. İnsanlarla ilişkileri doğru yönetmek. Stresi doğru yönetmek.

Ve bunların hepsini bir gün, bir hafta, bir ay değil, yıllar boyunca yapmak.

İKİNCİ boyut ise bunları doğru bir şekilde anlatmak.

Ne hedefler koydunuz, o işi neden yaptınız? Sizin hikayeniz nedir? Hangi uzmanlıklara sahipsiniz, bunlar neden değerli, karşıdaki şirketin neden işine yarar? Hangi problemi çözebilirsiniz, hangi alanlarda değerlisiniz?

Diğer kişilerde sahip olmayan (ya da ender bulunan) hangi becerilere sahipsiniz? Hangi yetkinlikeriniz en kuvvetlileri? Bunları kanıtlamak için anlatacağınız durumlar, vereceğiniz örnekler, göstereceğiniz iş çıktıları neler?

Kendinizi ifade, duruş, konuşma ve mantık kurma biçiminizle doğru ifade edebiliyor musunuz?

Görünen Değeriniz Ne? Kariyer Başarısı ile nasıl bağlantılı?

Bir satın alma kararı vermekte olduğunuzu düşünün. Son aldığınız 500 TL üzerindeki ürünü hatırlayın. Çok yüksek ihtimalle bu ürünü satın alma kararında etkili olan o ürünün matematiksel ve bilimsel analizlere göre faydalarının diğer tüm rakipleri ile karşılaştırılmış olması değildi. Tüm bilgilere ulaşmak ancak mükemmel bir dünyada mümkün olurdu. Kararınızı elinizdeki sınırlı bilgiyle verdiniz. Azınlıktaysanız araştırma yaptınız, yorum okudunuz, çoğunluktaysanız refleksif bir satın alma kararı verdiniz.

Kararınızı görebildiğiniz bilgiye dayanarak verdiniz.

Kararınızı size “görünen değere” bakarak verdiniz.

Başkaları sizinle ilgili bir karar verirken de bu durum aynıdır. İster CV’nize bakan bir kişinin sizi görüşmeye davet kararı, ister son görüşmedeki şirket yöneticisi veya İK’sının işe alıp almama kararı olsun, onlar da mükemmel bilgiye sahip değillerdir ve görebildikleri kadarıyla karar verirler.

Şimdi sizinle bu görünen değerin formulünü paylaşacağım.

Görünen Değer = (Emek + Tecrübe + Becerileriniz) X Değerinizi Temsil Etme Kapasiteniz

Kariyer Başarısı için Çıkan iki önemli sonuç;

1. Eğer (Emek + Tecrübe + Becerileriniz) sıfırsa, veya sıfıra yakınsa, çarpmadaki yutan eleman devreye girer. Görünen değeriniz sıfıra yakındır. Kendinizi ne kadar iyi “pazarlarsanız” pazarlayın, ne kadar iyi ifade ederseniz edin, çok iyi bir sonuç alma ihtimaliniz düşük.
2. Durum tersiyse, yani eğer (Emek + Tecrübe + Becerileriniz) toplamı yüksekse ama Değerinizi Temsil Etme Kapasiteniz sıfırsa veya sıfıra yakınsa sonuç yine aynı olacaktır. Görünen değeriniz sıfıra yakındır.

Özetle Görünen Değerinizin yüksek olması için hem kendinize iyi yatırım yapmalı, hemde bunu çok kuvvetli bir şekilde anlatma ve temsil etme becerisi geliştirmelisiniz.

2016 itibariyle, artık tek birine odaklanıp, diğerini görmezden gelme şansınız yok. En azından yükselen bir kariyer çizgisine sahip olmak istiyorsanız.

—-

Yazar Hakkında

Ozan Dağdeviren’in tüm yazıları ve diğer çalışmaları www.ozandagdeviren.com adresinde bulunabilir. Kendisi Sorgulayarak Mutlu Kalma Sanatı ve Creative Hiring ve The Other Way: Happiness Through Critical Thinking kitaplarının yazarıdır, aynı zamanda İnsan Davranışı merkezli konularda Kurumsal Eğitmen ve Kariyer Danışmanı olarak çalışmaktadır.

Bundan sonraki yazıları kaçırmamak için LinkedIn’deki “Takip et” veya “Follow” tuşuna basın. Özel mail grubuna üye olmak isterseniz de anasayfa’ya beklerim.

Twitter –> https://twitter.com/@ozandagdeviren

Facebook –> https://www.facebook.com/dagdevirenozan